Kraj Izrael

Stolica: Jerozolima
Powierzchnia: 22 072 km²
Ludność: 7 653,6 tys.
Waluta: nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel = 100 agorot
Napięcie: 230 V
Język: hebrajski, arabski
Wiza: wiza nie jest wymagana (wymagany paszport)

Centralny Izrael

Ejlat

Hajfa

Jerozolima

Judea

Morze Martwe

Południowy Izrael

Bezkresna pustynia, zjawiskowe pejzaże oraz starożytne zbytki.

Informacje ogólne

Z Południowym Izraelem turystom kojarzą się przeważnie skaliste odludzia, palące słońce, wyprawy jeepami i wielbłądy oraz nazwa „Negew” związana z wielką pustynią  zajmującą ponad połowę Izraela. Pomimo odludnego charakteru regionu, zagląda tam wielu podróżników w poszukiwaniu tego, co nie zostało jeszcze odkryte przez masową turystykę. W Południowym Izraelu można wiele przeżyć, zobaczyć i odkryć, a niezwykłych widoków nie zastąpią żadne inne. Tajemnicze, pustynne piaski mienią się różnobarwnie w promieniach upalnego słońca, a imponujące góry i skaliste przestrzenie smagane pustynnym wiatrem nadają krainie nieziemskie cechy.

Słowo „negew” oznacza „spieczony” i nie ma w tym nic dziwnego, gdyż tereny pustynne regionu są jednymi z najcieplejszych miejsc na kuli ziemskiej. Północne i zachodnie obszary Pustyni Negew obejmują prawie całą część Południowego Izraela. Pokryte pyłem i pocięte korytami wyschniętych rzek przestrzenie okresowo napełniają się wodą, natomiast na południu wznoszą się góry palone bezlitosnym żarem z nieba, sięgające aż do jedynego w tej części kraju kurortu Ejlat. Skały mieniące się odcieniami czerwieni, żółci i purpury, są dominującym krajobrazem w tej części Izraela, chociaż wzdłuż północno-wschodniej krawędzi regionu rozciąga się zadziwiające zjawisko przyrodnicze, jakim jest Morze Martwe. Wschód regionu wyznaczony między innymi przez dolinę Arawa graniczy z Jordanią, która w czasach biblijnych zwana była krainą Edom. Zachodnie tereny całego dystryktu południowego graniczą z Egiptem, z kolei na północy w pustynne terytorium wcina się klinem region Judei, a także obszar Jerozolimy i Centralny Izrael pozostawiający niewielki dostęp do Morza Śródziemnego. Pozostały pas wybrzeża zajmuje Strefa Gazy.

Historia terenów Południowego Izraela wiąże się częściowo z Pustynią Negew i czasami Abrahama, kiedy 2 tys. lat p.n.e. rejon zamieszkiwały plemiona koczowników. Ogromną pustynię około 1280 r. p.n.e. przemierzali Żydzi, którzy opuścili Egipt w celu znalezienia Ziemi Obiecanej. Na ich drodze stanęli wojowniczy Amalekici, a legendarny Jozue podbijając ziemię Kanaan przyznał Negew plemieniu Symeona. Po podziale królestwa na Izrael i Judę władzę nad tym terenem przejęli Edomici, których w I w. p.n.e. wyparli Nabatejczycy. Rzymianie po podbiciu Palestyny ufortyfikowali i powiększyli istniejące już osady, natomiast po licznych najazdach Arabów życie w regionie zamarło na kilka wieków. Tak było do lat 80 XIX w., kiedy zaczęła się imigracja syjonistów i powstawały kibuce, czyli spółdzielcze gospodarstwa rolne. Pierwsze takie osiedla w zachodnim Negewie pojawiły się dopiero w 1943 r., natomiast większość pustynnych terenów przypadła Izraelowi po wojnie o niepodległość z 1948 r. Region znajdował się jeszcze niejednokrotnie w ogniu wojny z konsekwencjami wpływającymi na obecne funkcjonowanie państwa.

Nieco inaczej prezentuje się historia Południowego Izraela, który graniczy na niewielkim odcinku z Morzem Śródziemnym. Pierwszymi osadnikami na tej ziemi byli w XIII i XII w. p.n.e. Filistyni z Krety, którzy wyruszyli z wyspy na podbój Egiptu. Właśnie oni na wybrzeżu, między regionem Tel Avivu a obecną Strefą Gazy, założyli kilka ważnych osad takich jak Aszkelon, Aszdod, Ekron i Gat.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Stolicą regionu jest Beer Szewa wyróżniające się dużym zróżnicowaniem etnicznym, przedziwną zabudową beduińską oraz malowniczą dzielnicą turecką. Początki i najważniejsza historia miasta sięgają czasów biblijnych, natomiast w miejscu pierwszych osad pochodzących z 4000 r. p.n.e. i miasteczka Izraelitów z 1100 p.n.e. stoi dzisiaj muzeum. Nazwa osady według Pisma Świętego oznacza „studnię przysięgi”, a jej legenda wiąże się z biblijnym Abrahamem, który osiedlił się w tym miejscu i za siedem jagniąt kupił sławną studnię. Chociaż osada istniała przez tysiąclecia, nigdy nie nabrała istotnego znaczenia. Prawdziwym sercem Beer Szewy pozostaje Stare Miasto, którego historia sięga dopiero roku 1907, kiedy Turcy osmańscy utworzyli targowisko dla Beduinów i powstała linia kolejowa do Damaszku. Po licznych konfliktach politycznych, które nie ominęły Beer Szewy, za sprawą imigrantów z Rosji i Etiopii, rozpoczął się w latach 90. nowy rozdział w historii miasta. Zaglądają tam przeważnie turyści podróżujący na południe Izraela, którzy chcą przyjrzeć się kilku ciekawym zabytkom i pospacerować wśród interesującej, dobrze zachowanej zabudowy pochodzącej z czasów otomańskiej Turcji i rządów brytyjskich. Przy nawiązującej do nazwy miasta „Studni Abrahama”, skupia się największy ruch turystyczny. Studnia pełni raczej funkcję symboliczną, gdyż archeolodzy odkryli kilka kilometrów za miastem inną studnię odpowiadającą biblijnym opisom. Zainteresowani nieco nowszą historią mogą wstąpić na cmentarz żołnierzy brytyjskich i zrobić pamiątkowe zdjęcia przy pomniku zdobywców Negewu walczących w wojnie o niepodległość Izraela, niemniej najciekawszym miejscem w mieście jest targ beduiński. W barwnym chaosie straganów można usłyszeć nawoływania handlarzy wielbłądów i ryk wystawianych na aukcję kóz, a wszystko to podczas rozglądania za unikalnymi wyrobami rzemieślniczymi. Nieopodal miejscowości znajduje się Tel Beer Szewa, czyli ruiny starożytnego miasta, których nie sposób pominąć w trakcie zwiedzania. Za czasów biblijnych mieszkał tam Abraham i właśnie w tym miejscu archeolodzy odkryli tę właściwą studnię. Cały teren wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO można oglądnąć z wieży widokowej, natomiast spacer po zabytkowym mieście ze zrekonstruowanymi budowlami przywołuje na myśl czasy biblijnych bohaterów.

Aszdod – największy kurort tzw. Wybrzeża Filistyńskiego w Południowym Izraelu sąsiadującym w północnej części z Morzem Śródziemnym. Miasto ma bogatą historię, którą warto poznać na krótkich wycieczkach. W wolnych chwilach można także zwiedzić malowniczy port, latarnię morką oraz Wzgórze Pamięci. Głównym atutem kurortu jest nabrzeże zajęte szerokimi, piaszczystymi plażami, na których ustawiono kryte strzechą namioty chroniące przed promieniami słonecznymi. Warto pofatygować się do rezerwatu Hof Nitzanim, gdzie oprócz oglądania interesujących widoków pasjonującym zajęciem jest kąpiel na jednej z najpiękniejszych plaż w Izraelu.

Aszkelon – wspaniałe, szerokie plaże z piaskiem o drobnej konsystencji, osłonięte w niektórych miejscach falochronami od morza i wysokimi wydmami Holot od strony lądu, są magnesem przyciągającym turystów do jednego z najstarszych miast na świecie. Pierwsze ślady osadnictwa w tym miejscu pochodzą z II tysiąclecia p.n.e. i właśnie w tym rejonie wylądowali Filistyni wyruszający na podbój Egiptu. W kurorcie po dawnych wydarzeniach pozostało wiele zabytków w postaci parku archeologicznego, który warto odwiedzić po plażowaniu. W pobliżu znajduje się także gratka dla miłośników podwodnych odkryć. W specjalnie przygotowanym parku można odbyć pasjonującą podróż pod wodę, by w otoczeniu egzotycznych ryb i bujnych wodorostów oglądać zatopione starożytne statki.

Kuchnia

Wśród wielu atrakcji przyciągających turystów do Izraela jest także kuchnia – pyszna, kolorowa, ładnie podana i aromatyczna. Jedzenie jest proste, ale w pewien sposób odzwierciedla przynależność etniczną mieszkańców i niejednokrotnie potrafi zaskoczyć kulinarnych podróżników. Należy jednak pamiętać, że kulinarni twórcy izraelskiej kuchni kierują się ściśle przestrzeganymi zasadami. Podstawowym pojęciem najczęściej kojarzącym się z kuchnią żydowską jest słowo koszer, czyli „zdatny”, dopuszczające do spożywania tylko potrawy zgodne z zasadami prawa religijnego, chociaż jego interpretacja przez poszczególne społeczności żydowskie może być różna. Dla turystów zasady takie nie zawsze mogą wydawać się jasne, niemniej warto pamiętać, że mięso wybranych zwierząt może pochodzić wyłącznie z uboju rytualnego zwanego szechitą, a wieprzowina, konina czy mięso z królika uchodzi za „nieczyste”, podobnie jak niektóre owoce morza.  Niepodważalnym wymogiem koszerności jest także niełączenie mleka i mięsa, dlatego w wielu restauracjach, które podają mięso, nie można dostać kawy z mlekiem i deserów mlecznych.

W celu poznania prawdziwej kuchni żydowskiej najlepiej udać się do miejsc prowadzonych przez ortodoksyjnych Żydów pieczołowicie dbających o przestrzeganie zasad kulinarnych. Zdarza się jednak, że większość restauracji, a także hoteli, respektuje prawo żydowskie i oddzielnie sprzedaje produkty mleczne i mięsne.

Kuchnia żydowską łączy w większej mierze elementy różnych kuchni, z którymi przez stulecia spotykali się Żydzi mieszkający w różnych zakątkach świata. Posiłki zwykle zaczynają się od mezze, czyli zestawu przystawek z pieczywem „pita” i mogą to być przykładowo tahini – pasta z ziaren sezamu, tabbouleh – rodzaj kaszki lub humus – przekąska z ugotowanej i utartej ciecierzycy z czosnkiem, sezamem i sokiem z cytryny. Bardzo często liczba zakąsek może dochodzić do kilkudziesięciu, więc wcześniej warto zastanowić się nad kolejnością sięgania po przysmaki. Wśród popularnych potraw można także znaleźć kibbe – rodzaj krokietów z pszenicy, mięsa, cebuli i orzeszków piniowych.

Kulinarni podróżnicy z pewnością dostrzegą podobieństwo niektórych dań z kuchnią Bliskiego Wschodu i przede wszystkim z ciecierzycą, czyli rośliną strączkową, z której przyrządza się jedną z rozpoznawalnych potraw jaką jest falafel – małe kulki z ciecierzycy smażone w głębokim tłuszczu, serwowane w chlebie „pita” wraz z sałatką i przyprawami. Taka potrawa najlepiej smakuje z pikantną przyprawą harit, chociaż w wielu miejscach turystyczne nosy mogą wyczuć takie przyprawy jak kminek, kolendra, mięta, czosnek czy ostryż.

Sycąca jest bałkańska zapiekanka z serem, ziemniakami lub grzybami zwana borekas, natomiast turyści, którym nie odpowiadają dania wegetariańskie z pewnością sięgną po szaszlika – mięso przeważnie wołowe pod postacią befsztyku. Dla smakoszy mięsa powszechnym widokiem na ulicach są stragany z cielęcą, drobiową, jagnięcą i wołową szałarmą, obfitującą w solidną porcję sałatek, wyglądającą jak popularny kebab. Warto rozglądnąć się także za arabskim daniem z pieczonego kurczaka, cebuli, migdałów i przypraw podawanych w okrągłej „picie” mussacha lub za tzw. „Cygarem Marokańskim”, czyli mięsem zapieczonym i zwiniętym w cienkie rurki z dużą ilością pieprzu. Serca turystów podbijają także bliny – drożdżowe paluszki ze słonym nadzieniem z grzybów lub sera. Z Morzem Śródziemnym związana jest znana także w Europie baklava, czyli deser przyrządzany z plastrów ciasta, przekładanych masą orzechową i miodem lub cukrem.

Jak widać w kuchni izraelskiej można zauważyć wpływy sąsiednich krajów arabskich, a także tureckie i daleko-azjatyckie, dlatego warto rozglądnąć się za przytulną restauracją zamiast wstępować do pierwszego lepszego lokalu z europejskimi fastfoodami.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Zasady koszerności obejmują także ryby, które przygotowane mają być wraz z płetwami, ogonem i ośćmi. Szczególnie przy plażach można kupić podawane w taki sposób sardynki czy nawet ryby słodkowodne: pstrągi i tilapie nilowe, czy popularne ryby św. Piotra.

Warto także pamiętać o szabacie, kiedy większość Żydów nie przyrządza żadnych potraw, a najbardziej znanym daniem przygotowywanym w piątek przed zachodem słońca jest czulen – gulasz z koszernego mięsa z fasolą i cebulą, podawany również z jajkiem na twardo lub knedlami.

W wolnej chwili warto zajść na targowisko, by nabyć świeże kiwi, mango, granaty, jabłka jawajskie czy papaje, natomiast w upalny dzień nic nie gasi lepiej pragnienia niż soczysty arbuz.

Również kawa przywędrowała z wielu zakątków. W ulicznych kawiarniach można chociażby podelektować się kawą z pianką po wiedeńsku, czarną i słodką po turecku, w najmocniejszej wersji botz lub orzeźwiającym, kremowym naparem świeżej kawy.

Z wyprawy do Izraela mniej zadowoleni będą smakosze alkoholi, gdyż rynek procentowych trunków nie jest zbyt imponujący, niemniej w upalne dni można napić się popularnego piwa Nesher, Goldstar lub Maccabee, natomiast po kolacji sięgnąć po butelkę wina białego lub czerwonego, pochodzącego z okolic Galilei, Karmel czy Riszun Litsijjun.

Jeden z popularniejszych wyrobów kulinarnych Izraela powstaje na Pustyni Negew w kibucu Yotvata. W gospodarstwie rolnym produkuje się czekoladowe mleko, słodkie i kwaśne jogurty oraz wielosmakowe serki, z których prawdziwym rarytasem jest twarożek z oliwkami i ziołową przyprawą za’atar, sprzedawany w małych beczułkach.

Obyczaje

Izrael jest państwem, które potrafi zaskoczyć turystów pod wieloma względami. Chociaż kojarzone jest z „Ziemią Świętą” i silnym zakorzenieniem religijnym, jego mieszkańcy stosunkowo rzadko odnoszą się do tradycji, a państwo w nowoczesnym świecie funkcjonuje jako pracowite i rozwijające się dynamicznie. Społeczeństwo jest barwną mozaiką, na którą wpływ miało położenie samego kraju między najstarszymi cywilizacjami świata, jakimi były Egipt, Mezopotamia, kraje Morza Śródziemnego i Arabia, a także późniejsze losy związane z licznymi emigracjami. Jednak bez względu na poglądy polityczne i stosunek do religii Izraelczycy są przywiązani do ziemi, przodków, wiary i tożsamości, a każdy Żyd z najdalszego nawet zakątka świata ma prawo żyć w Izraelu i posiadać jego obywatelstwo.

Różnorodność społeczeństwa widoczna jest na ulicach, gdzie spotykają się różne narodowości i usłyszeć można wiele języków. Przysłuchując się rozmowom Izraelczyków odnosi się wrażenie, że w każdej sprawie każdy ma inne zdanie. Na ulicach widać także podziały etniczne, a większość tradycji związana jest z judaizmem i zakazami wyłożonymi w świętej księdze Torze. Pomimo iż naród żydowski stał się w ostatnich latach nowoczesny i rozwojowy, w niektórych dzielnicach zamieszkałych przez ortodoksyjnych wyznawców judaizmu można spotkać Izraelczyków z długimi brodami, charakterystycznymi pejsami, kapeluszami na głowach i czarnymi okryciami wierzchnimi. Tradycja mimo wszystko jest dla Izraelczyków bardzo ważna i stanowi zbiór niepisanych praw, obyczajów i wierzeń składających się na kodeks Mojżesza przekazywany ustnie z pokolenia na pokolenie.

Wspólnota żydowska charakteryzuje się silnymi więzami rodzinnymi, gdyż judaizm nakazuje założenie rodziny i posiadanie dzieci. Dlatego też tradycyjny ślub żydowski może dla turystów, którzy przypadkowo trafią na taką uroczystość, okazać się interesującym wydarzeniem

Świętym miejscem jest synagoga, powszechnie znanym słowem „koszerny”, a istotnym rytuałem obrzezanie. W tradycji religijnej ważną rolę pełnią także postrzyżyny, czyli nie obcinanie włosów dziecku do 3 roku życia, czy Bar micwa – uroczystość pełnoletności obchodzona w dniu 13 urodzin chłopca. W trakcie podróży po Izraelu warto również przyjrzeć się najważniejszym świętom, takim jak: Pesach (Święto Paschy), Szawuot (Święto Tygodni) czy Jom Kipur (Dzień Pojednania). Turyści powinni zwrócić uwagę na Szabat, czyli dzień wolny po tygodniu pracy, upamiętniający odpoczynek Najwyższego po stworzeniu świata. W ten dzień rozpoczynający się w piątek wieczorem, tuż przed zachodem słońca, nie wolno wykonywać wielu prac i czynności. Szabat kończy wieczorna uczta w sobotę połączona z uroczystością hawdala, czyli spaleniem wonnego zioła. Należy mieć na uwadze fakt, iż w tym czasie komunikacja w kraju jest ograniczona, a większość instytucji i lokali usługowych jest zamknięta. Podobnie jest w trakcie święta Jom Kipur, kiedy ustaje ruch na ulicach miast.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

W Izraelu można posługiwać się językiem angielskim, który na dobre zadomowił się jako język urzędowy, a większość nazw podawana jest w dwóch językach.

Przy wstępie do większości obiektów historycznych i stanowisk archeologicznych należy uiścić stosowną opłatę. Koniecznie trzeba pamiętać, że Izraelczycy są restrykcyjni jeżeli chodzi o ubiór. W trakcie zwiedzania kościołów, synagog i meczetów nie do przyjęcia są sukienki bez rękawów, krótkie spódniczki i bluzki oraz szorty, niemniej niektóre obiekty oferują turystom nieprzygotowanym na zwiedzanie odpowiednie nakrycia. Szczególne zachowanie obowiązuje także w miejscach kultu religijnego, do których nie zawsze można wejść bez aprobaty uczestników obrzędów. Z wyczuciem należy podchodzić do fotografowania ludzi oraz uroczystości religijnych, natomiast robienie zdjęć obiektom wojskowym i żołnierzom jest zakazane.

Turyści powinni pamiętać, że kelnerzy w restauracjach przywykli  do wręczania rachunków z dopiskiem „obsługa nie jest wliczona w cenę”, nie ma także zwyczaju targowania się ze sprzedawcą, jeśli nie jest się zainteresowanym kupnem oraz dawania napiwku taksówkarzom, którzy nie zawsze są uczciwi wobec swoich klientów.

Przed wyjazdem do Izraela należy zorientować się w bieżącej sytuacji politycznej, ponieważ do niektórych terenów może być ograniczony dostęp lub w ogóle brak możliwości poruszania się między nimi.

Aktywny wypoczynek

Z uwagi na pustynny charakter i wielkie upały w regionie nie ma zbyt wielu możliwości uprawiania sportów, niemniej coś dla siebie z pewnością znajdą miłośnicy karawan i wypraw na wielbłądach oraz jeep safari. Z kolei w nadmorskiej części Południowego Izraela, w kurortach Aszkelon i Aszdod można z powodzeniem uprawiać sporty wodne takie jak kitesurfing, windsurfing i żeglarstwo oraz zwiedzać podwodny świat pełen bujnych wodorostów, egzotycznych rybek i zatopionych skarbów.

Wycieczki Fakultatywne

Park Narodowy Eszkol – tereny położone niedaleko miasta Ofaqim doskonale nadają się na piknik i wypoczynek na świeżym powietrzu, gdzie dzieci mogą oddać się zabawie w specjalnie przygotowanych miejscach, natomiast dla dorosłych wyznaczono trasy spacerowe obejmujące pozostałości starożytnej osady. W pobliżu znajduje się także powstające okresowo jezioro z wodą o stałej temperaturze 20°C.

Park Narodowy Awdat – interesujące ruiny pustynnego miasta, wznoszące się na skalistym grzbiecie, datowane są  na około 300 r. p.n.e. Można tam podziwiać archeologiczne odkrycia w postaci dobrze zachowanych i zrekonstruowanych budynków, między innymi rzymskiej łaźni, warsztatów ceramicznych, dwóch kościołów z IV w. czy wspaniałego akropolu z niezapomnianym widokiem na równinę Awdat. Ciekawostką archeologiczną jest sieć jaskiń wykorzystywanych przed laty do pogrzebów, piwnic na wino oraz systemów nawadniających wymyślonych przez Nabatejczyków.

Park Narodowy Timna – w pustynnym parku na turystów czekają zadziwiające formacje skalne w kształcie grzybów, sfinksów, łuków i kolumn, a także sztuczne jezioro. Okolica zasłynęła z kopalni miedzi, w których rudę wydobywano z płytkich złóż. Na podstawie opowieści o legendarnych kopalniach króla Salomona nakręcono kilka znanych filmów.

Park Narodowy Yotvata Hai-Bar – w malowniczej dolinie utworzono rezerwat przyrody, który najlepiej zwiedzić samochodem. Na obszarze chronionym prowadzona jest między innymi hodowla zwierząt znanych z biblii, natomiast w najodleglejszych zakątkach można trafić na bardzo rzadkie gatunki roślin.

Park Narodowy Ramon – jedno z ciekawszych miejsc na Pustyni Negew z najsłynniejszą atrakcją jaką jest Makhetsh Ramon. Gigantyczny krater o długości 40 i szerokości 8 km robi na turystach ogromne wrażenie. Przypomina bowiem kratery księżycowe i jest jedną z największych tego typu form geologicznych na ziemi, powstałą na skutek naturalnego pęknięcia skorupy ziemskiej. Do najciekawszych miejsc prowadzą specjalnie wytyczone szlaki turystyczne, na których można zapoznać się z rozmaitymi skamielinami, minerałami i formami skalnymi. Wokół krateru powstał Park Narodowy, który zwiedza się na wycieczkach pieszych lub wyprawach samochodem terenowym. Na szlaku można spotkać różnorodne gatunki zwierząt, pozostałości dawnych cywilizacji, jaskinie, poszarpane wąwozy i rumowiska. Największym skarbem parku jest słynny punkt widokowy Micpe Ramon oraz niebezpieczna serpentyna Ma’aleh Ha’atzma’ut.

Park Narodowy Sziwta – w tym niecodziennym miejscu przed dwoma tysiącleciami istniało nabatejskie miasto, po którym pozostały interesujące ruiny w postaci podwójnego basenu kąpielowego, bizantyjskiej bazyliki, kościołów i klasztoru.

Park Narodowy Massada – prawdziwym skarbem rozległego parku krajobrazowego położonego w pobliżu Morza Martwego jest trudno dostępna twierdza Masada. Można się do niej dostać tzw. Wężową Ścieżką lub kolejką linową, podziwiając po drodze niezapomniane widoki. Twierdza otoczona murem z 25 wieżami stała się symbolem żydowskiej martyrologii po tym, jak garstka obrońców warowni popełniła samobójstwo w czasie żydowskiego powstania przeciwko Rzymowi w latach 66-73 n.e. W czasie pasjonującej wędrówki po starożytnych ruinach turyści mogą podziwiać prywatny pałac Heroda zwany „północnym”, łaźnie ze śladami mozaiki i fresków, wieżę strażniczą, budynki administracyjne i ruiny kościoła bizantyjskiego. Twierdzę najlepiej jest zdobyć pod wieczór, by z wysokiego punktu widokowego spojrzeć na ujmujący zachód słońca, Dolinę Jordanu oraz Morze Martwe. Przed wyprawą warto zainteresować się terminami, w których obsługa twierdzy organizuje pokazy typu „światło i dźwięk”.

Park Narodowy Mamshit – perłą malowniczego parku jest starożytne miasto Memfis powstałe na początku ery, na szlaku handlowym łączącym Beer Szewę z Jerozolimą. Bogactwo osady pochodziło głównie z hodowli koni arabskich. Archeologom udało się zrekonstruować jedną z ulic, na której można podziwiać doskonale zachowane budynki z dziedzińcami i tarasami. Interesujące są także mozaiki w miejscowym kościele Nilowym.

Kolumny Amrama – zjawiskowe miejsce wyrzeźbione w górach przez przyrodę położone na północ od Ejlatu. Na krótkiej wycieczce turyści mogą poznać niezwykłą krainę wąwozów, filarów z piaskowca i naturalnych kolumn skalnych.

Kanion Salomona – piesza wyprawa do zapylonego i skąpanego promieniami słonecznymi Rezerwatu Przyrody Harei Eilat prowadzi turystów koło potężnej skały zwanej „twierdzą”, przez dno ogromnego kanionu oraz na imponujące skały z pięknymi widokami. Podczas wycieczki można także zobaczyć Szosę Księżycowej Doliny przebiegającą przez terytorium Egiptu, Źródło Kropel, gdzie woda ze skał spływa do jeziora oraz Czerwony Kanion wyrzeźbiony w piaskowcu przez wiatr.

Kumran – jedno z ważniejszych miejsc w Izraelu, znane z odnalezienia w nim słynnych „Zwojów znad Morza Martwego”. Prastare ruiny miasta wciąż intrygują uczonych, a cały teren objęto ochroną w ramach parku narodowego. Starożytna osada istniała w tym miejscu już w VIII-VII w. p.n.e. i utrzymywała się z wydobycia soli. Najwięcej budynków wzniesiono jednak w II w. p.n.e., kiedy w miejscowości osiedliła się sekta esseńczyków. Chociaż ślad po tajemnym zgromadzeniu przepadł około 70 r. n.e. po rozgromieniu żydowskiego powstania przez Rzymian, pozostały po nich zwoje odnalezione przez przypadek w 1947 r. przez grupkę chłopców. Około 200 manuskryptów znalezionych w grotach odnosi się do Biblii i do dziś budzi wiele kontrowersji, jeżeli chodzi o prawidłowe odczytywanie Pisma Świętego. Obecnie zwoje są przechowywane w Muzeum Izraela i Muzeum Rockefellera w Jerozolimie, natomiast w rezerwacie Kumran można z zewnątrz zobaczyć miejsca, w których znaleziono zwoje, oglądnąć film o esseńczykach i wystawę poświęconą odkryciu.

Oaza Ein Gedi – urzekający rezerwat nad Morzem Martwym, przypominający biblijny Eden. Atrakcją osady są Źródła Dawida, gdzie woda bije ze skał otoczonych bujną roślinnością, a także pozostałości rzymskich akweduktów, basenów i innych budowli. Wśród okolicznych kanionów wyznaczono wiele interesujących szlaków wędrownych, na których można spotkać pustynne zwierzęta. Na turystów czekają interesujące miejsca w postaci Jaskini Grozy i Jaskini Listów. Aby w pełni nacieszyć się pięknem okolicznego kanionu Nahal David najlepiej pojawić się w jego okolicy przed wschodem słońca, kiedy jeszcze nie ma tak wielu turystów. Dla podróżników, którzy w uroczym miejscu chcą pozostać nieco dłużej, swoje podwoje otwiera kibuc Ein Gedi. Trudno znaleźć piękniejszą okolicę.

Al-Ajzarija – historyczna Betania – niewielkie miasteczko w Autonomii Palestyńskiej, w pobliżu Jerozolimy i Góry Oliwnej, którego nazwa po arabsku znaczy „Dom Łazarza”. Sama nazwa jednoznacznie kojarzy się z Biblią i ewangelią św. Jana, według której w tym właśnie miejscu Jezus wskrzesił zmarłego Łazarza. W osadzie mieszkały także Marta i Maria goszczące Jezusa, a do słynnego grobu pielgrzymowali wierni już od IV stulecia. W XVI w. ruiny kościoła św. Łazarza przekształcono w meczet uniemożliwiając chrześcijanom pielgrzymowanie do grobu. Obecnie turyści mogą zwiedzić świątynię upamiętniającą grób Łazarza, gościnny dom Marty i Marii oraz świątynię ozdobioną mozaikami opowiadającymi historię zmartwychwstania.

Betlejem – odwiedziny historycznego miasteczka są dla chrześcijan niezwykle ważnym, życiowym doświadczeniem. Starożytne miasto położone pośrodku ziemi Judy uważane jest powszechnie za miejsce narodzin Jezusa, do którego podróżowali Trzej Królowie. Samo miasto pojawia się w historii już 2 tys. lat przed Chrystusem jako miejsce pochówku Racheli, żony Jakuba i związane jest z wieloma biblijnymi przypowieściami. Nad Betlejem góruje Bazylika Narodzenia Pańskiego wybudowana w IV w. nad grotą, gdzie według wierzeń miał narodzić się Jezus. Na przestrzeni wieków do świątyni dobudowano kolejne elementy architektoniczne i dekoracje, wynikiem czego jest nagromadzenie w jej wnętrzach rozmaitych kaplic chrześcijańskich. Do zadziwiającej budowli prowadzi niskie wejście przed którym trzeba się schylić. Jego pomysłodawcami byli krzyżowcy, którzy w ten sposób chcieli uchronić kościół przed konnym bezczeszczeniem. Zorganizowane grupy pielgrzymów i turystów gromadzą się tłumnie przy wyłożonej marmurem Grocie Narodzenia, której mistycyzmu dodaje półmrok i unoszące się zapachy kadzideł. Miejsce, w którym narodził się Chrystus, wyznaczone jest srebrną gwiazdą na popękanej płycie. Kolejnym istotnym pomieszczeniem jest Kaplica Żłobka, w której Maryja złożyła nowonarodzone dzieciątko (oryginalne relikwie żłóbka znajdują się obecnie w rzymskiej bazylice Matki Boskiej Większej). Wśród betlejemskich zabytków na uwagę zasługuje także Grota Mleczna, w której wizyta dobrze wpływa na płodność, Pole Pasterzy, gdzie pastuszkowie ujrzeli anioły ogłaszające narodziny Chrystusa, Studnia króla Dawida oraz Grób Racheli. Warto również pokusić się o spacer po uliczkach starówki, wśród których skrywają się pozostałe ciekawe zabytki, niewielkie restauracyjki serwujące „falafel” oraz kramy z najróżniejszymi pamiątkami religijnymi.

Hebron – jedno z najstarszych miast na Bliskim Wschodzie charakteryzujące się gęstą atmosferą miejską i jednocześnie święte miejsce dla Żydów. To właśnie tutaj Abraham zawarł biblijne „przymierze z Bogiem”, natomiast w okolicznych grotach mieszkali i umarli znani bohaterowie Starego Testamentu. Okoliczne wzgórza pokryte są winnicami, sadami i gajami oliwnymi, a niewielkie opady w tym regionie pozwalają na wypas stad kóz i owiec, wystawianych na sprzedaży przez handlarzy słynnego targowiska. W Hebronie wybudowano kilkadziesiąt meczetów, natomiast nad miastem góruje masywna budowla przypominająca twierdzę. Świątynia wzniesiona nad Grobem Patriarchów, nazywana jest również Pieczarą Makpela, gdzie modlą się Żydzi i Arabowie przybywający z całego świata. Zwiedzanie groty utrudniają czasami wydarzenia polityczne, dlatego przed wycieczką do miasta warto zorientować się w bieżącej sytuacji.

Jerycho – historyczne miasto położone na wschód od Jerozolimy w pobliżu rzeki Jordan jest najstarszym i najniżej położonym miastem na świecie, w którym nieustannie naukowcy odkrywają skarby archeologiczne. Podczas spaceru po niezwykłym mieście można natknąć się na arabskie bary i restauracje dodające egzotycznego kolorytu. Według przypowieści biblijnych było to najstarsze miasto Ziemi Obiecanej zdobyte przez Izraelitów pod wodzą Jozuego. To właśnie podczas zdobywania Jerycha użyto trąb, które na stałe zapisały się określeniem „trąby jerychońskie” burzące mury. W Jerycho pojawił się przed ukrzyżowaniem Jezus Chrystus, a słynny król Herod wybudował swój pałac zimowy. Najważniejszymi miejscami dla turystów są tzw. Źródło Elizeusza nawadniające całą okolicę, pozostałości jednego z najwcześniejszych osiedli ludzkich, ruiny pięknej synagogi z mozaikami podłogowymi datowanymi na VI w. oraz ruiny Pałacu Hiszama, po którym zachowały się elementy architektury. Turyści zwiedzający miasto kierują się również na Górę Kuszenia, na której Jezus miał być kuszony przez szatana podczas czterdziestodniowego pobytu na pustyni. Dodatkową atrakcją miejsca jest prawosławny grecki klasztor pochodzący z XII w., do którego można wjechać kolejką linową. Widoki z tego miejsca na Dolinę Jordanu są jedynymi w swoim rodzaju.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Herodion – pozostałości pałacu wybudowanego przez Heroda za czasów jego rządów. Przed wiekami na wysokim wzgórzu powstały królewskie kwatery strzeżone przez gigantyczny mur i wieże obserwacyjne. Wewnątrz znajdowały się łaźnie, arkady, synagoga i ogromna sala bankietowa. W okresie powstań żydowskich pałac był areną walk i niejednokrotnie zmieniał właściciela. Chociaż po pałacu pozostały jedynie ruiny, spacer do nich może przywoływać na myśl dawną świetność oraz obfitować w urzekające widoki.

Jerozolima – Jest największym miastem Izraela i jego stolicą administracyjną, nie uznawaną jednak przez ONZ. Ma długowiekową historię i jest centralnym punktem dla judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. Już 1000 lat p. n. e. Była ważnym ośrodkiem religijnym ze względu na wybudowaną przez króla Salomona świątyni, w której przechowywano Arkę Przymierza. Dzięki niedalekiej odległości odbywają się tam 1-2 dniowe wycieczki, które obejmują głównie przejazd nad Morze Martwe z podziwianiem panoramy miasta z Góry Oliwnej, zwiedzanie Wieczernika, gdzie miała miejsce Ostatnia Wieczerza, grobu żydowskiego króla Dawida i kilka najważniejszych stacji Drogi Krzyżowej. Warto również zobaczyć dawną gminę żydowską, sanktuarium Zwojów, Wzgórze Świątynne ze Ścianą Płaczu i Kopuła na Skale oraz Bazylikę Grobu Świętego.

Safari po pustyni – bezkresna pustynia doskonale nadaje się do wypraw jeepami i qudami, więc bez problemu można zasiąść za kierownicą wypożyczonego pojazdu lub zdać się na przewodnika, który pokaże najciekawsze miejsca. Wiele agencji turystycznych organizuje również wyprawy na wielbłądach.

Tel Aviv – trudno wyobrazić sobie historię Tel Avivu, gdyż zaledwie około stu lat temu znajdowały się w miejscu tym wyłącznie wydmy. Z tą prawdziwą historią sięgającą V w. p.n.e. można zapoznać się w sąsiedniej Jaffie, natomiast sam Tel Aviv założyli w 1909 r. żydowscy osadnicy, a szybko powstająca i rozrastająca się nowa zabudowa stworzyła imponujące, nowoczesne miasto. Nazwa Tel Aviv, czyli „Wzgórza Wiosny”, miała odnosić się jedynie do założenia ogrodowego, niemniej po arabskich rozruchach w Jaffie z 1921 r. większość mieszkańców przeniosła się na bezpieczniejsze przedmieścia i w ten sposób rozbudowała niewielką osadę. W kolejnych latach powstał ważny port, a prężnie działający ośrodek wchłonął w swoje granice matczyną Jaffę, z której na dobrą sprawę się narodził. Obecnie w Tel Avivie swoje przedstawicielstwa ma większość państw nieuznających suwerenności Izraela nad Jerozolimą. Nad całym Tel Avivem góruje najwyższy w Izraelu wieżowiec Szalom wybudowany w latach 60. XX w. Symbol nowoczesności świadczy o ważnej roli kulturalnej, ekonomicznej i handlowo-biznesowej, jaką miasto odgrywa w kraju. Z powodów dużych rozmiarów Tel Aviv pogrążony jest w chaosie urbanistycznym i komunikacyjnym, niemniej warto chociaż pobieżnie zwiedzić przynajmniej część zabytków i miejsc turystycznych. Na uwagę zasługuje przede wszystkim architektura Bauhausu wkomponowana w miejski krajobraz i wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz położona w cieniu wieży Szalom Dzielnica Jemeńska pełna gwarnych uliczek przesiąkniętych typowo arabską atmosferą, skrywająca dodatkowo barwny bazar Karmel. Wolny czas można przeznaczyć na zwiedzanie interesujących muzeów, jak na przykład Muzeum Sztuki z największą w kraju kolekcją, Muzeum Ziemi Izraela poświęconego kolejnym epokom w dziejach tego zakątka świata czy Muzeum Diaspory ukazującego dzieje żydowskiej tułaczki po świecie. Długi spacer można odbyć po najbardziej reprezentacyjnej arterii, jaką jest Bulwar Rothschilda i tam właśnie znajduje się najwięcej willi w stylu „art deco” oraz szereg wyśmienitych restauracji. Najbardziej ocienionym miejscem jest okolica rzeki Jarkon i wspaniałe tereny zielone, na których urządzono parki rozrywki, ogrody botaniczne, ogród skalny i park wodny. Można tam podziwiać setki gatunków roślin i zwierząt, co dla najmłodszych jest niezwykłą frajdą, a dla dorosłych wytchnieniem przed upalnymi promieniami słońca. Miłe chwile warto także spędzić w tzw. Małym Starym Tel Avivie, gdzie odnowiono i przekształcono nieczynny port w miejsce pełne barów, kawiarń i najlepszych tawern serwujących owoce morza. W Tel Avivie znajduje się mnóstwo wspaniałych miejsc spacerowych, dzięki którym najlepiej poznaje się strukturę miasta, są wśród nich: rozległy plac Icchaka Rabina upamiętniający zamach na izraelskiego premiera, alejka Simta Plonit, na której można zobaczyć najciekawsze budynki reprezentujące architekturę miasta, obwarowana restauracjami i kawiarniami ulica Szejnkina czy plac Gwiazdy Dawida, gdzie zbiegają się najważniejsze ulice. Oddech historii można poczuć w najstarszej dzielnicy Newe Cedek łączącej Tel Aviv z Jaffą, w której zachowało się kilka ciekawych atrakcji takich jak Muzeum Gutmana, Dom Rokach czy Dom Chelouche. Ilość ciekawych miejsc rośnie wraz ze zwiedzaniem, dlatego na poznanie Tel Avivu należy przeznaczyć mnóstwo czasu. Dzielnice najbardziej interesujące turystów położone są w zachodniej części miasta, na wybrzeżu, w sąsiedztwie najlepszych plaż. Wzdłuż całego wybrzeża  rozłożone są hotele, z których każdy ma dostęp do własnej plaży, natomiast setki sklepów, restauracji, barów, tawern i lokali nocnych znajdują się przy ulicy Ratzif Herbert Samule. Tel Aviv jest ulubionym miastem młodych ludzi, dlatego kurort uchodzi za wyjątkowe centrum rozrywki z wszystkimi jej formami. Warto wybrać się przykładowo w okolicę Dizengoff Square, by poczuć prawdziwy smak słynnego „miasta, które nigdy się nie zatrzymuje”. Popularnym miejscem jest także Delfinarium w północnym krańcu nadmorskiego bulwaru Charles Clore, gdzie znajdują się najlepsze dyskoteki i kluby nocne.

Kfar Saba – niewielkie miasto powstałe na skutek ruchu osadniczego w Palestynie z przełomu XIX i XX wieku. Do głównych atrakcji turystycznych należy Grób Benjamina, czyli zespół grobowców z epoki otomańskiej, w których znajduje się grób syna Jakuba. Dzieje okolic prezentuje Muzeum Archeologiczne, a jeżeli komuś niestraszne zaglądanie do grobowców powinien odwiedzić stanowisko archeologiczne Sabiya.

Ramat Gan – miasto sąsiadujące z Tel Avivem, pełne drapaczy chmur i banków dzięki biznesowej funkcji jaką pełni w kraju. Znajduje się tam sławny na całym świecie Uniwersytet Bar-Ilan, znana giełda diamentów, interesujące Muzeum Diamentów Harry Oppenheimera oraz narodowy stadion piłki nożnej. Ciekawie prezentuje się Muzeum Sztuki Rosyjskiej Zetlinów, natomiast turyści z małymi dziećmi koniecznie powinni wybrać się do „park safari”, gdzie dzikie zwierzęta żyją na otwartej przestrzeni i można je podziwiać z wynajętego samochodu lub specjalnego autokaru wycieczkowego.

Aszkelon – jedno z najstarszych miast na świecie i największy port morski starożytnego Kanaan. Pierwsze ślady osadnictwa datują się na II tysiąclecie p.n.e., natomiast właśnie w tym miejscu wylądowali mieszkańcy Krety – Filistyni, wybierający się na podbój Egiptu. Wybudowany przez nich port został zburzony w 604 r. p.n.e. przez wojska Nabuchodonozora i chociaż osadę wskrzesił w kolejnych wiekach Herod Wielki, jej losy nie potoczyły się pomyślnie.  W historii miasta zapisali się także krzyżowcy, którzy co prawda wybudowali w tym miejscu twierdzę, ale za raz po nich zjawili się Arabowie, którzy pogrążyli miasto w ruinie na kilka kolejnych stuleci. W XVI w. odbudowano jednak arabskie al-Majdal, które dobrze funkcjonowało przez następne wieki. Turyści zaglądają tam głównie po to, by zwiedzić Park Narodowy Aszkelon ze stanowiskami archeologicznymi. Podróżniczą ciekawość pobudzają między innymi pozostałości łuków sprzed kilku tysięcy lat, szczątki kolumnad i świątyń, amfiteatr oraz ruiny bizantyjskiej bazyliki. Z kolei miłośników podwodnych odkryć przyciąga w to miejsce niezwykły park morski skrywający w swoich głębinach wraki starożytnych statków.

Ramla – nazwa historycznego miasta założonego w 716 r. przez arabskiego kalifa pochodzi od słowa oznaczającego „piasek”, kojarzącego się przed wiekami ze szczerym polem. Na skutek szybkiego rozwoju niewielka osada stała się stolicą Palestyny i pełniła tę funkcję aż do czasu średniowiecznych wypraw krzyżowych. Turyści zwiedzają najchętniej Wielki Meczet, który przez wieki uchodził za najpiękniejszą świątynię muzułmańską. Dla przepięknych widoków warto wspiąć się na imponujący minaret meczetu, a także zwiedzić zespół podziemnych cystern. Interesujące może okazać się zwiedzanie symbolu miasta, czyli Białej Wieży, w której jedną noc spędził Napoleon podziwiający widoki na okolicę. W sąsiedztwie konstrukcji znajdują się pozostałości meczetu z czasów założenia miasta oraz interesująca Cysterna św. Heleny – ciekawy zbiornik pochodzący z VII w., przy którym jednocześnie pojono kilkadziesiąt wielbłądów. Ciekawostką jest fakt, że Ramla zamieszkiwana jest przez rzadko spotykaną grupę etniczną Karaimów.

Morze Martwe – z oddali morze przypomina inne zbiorniki wodne, ale już przy bliższym poznaniu niezwykłego regionu okazuje się, że ciężko jest znaleźć na kuli ziemskiej drugie takie miejsce. Zaskakujący akwen jest nie tylko rzadko spotykaną atrakcją, ale także idealnie nadaje się na spędzenie urlopu. Turyści przyjeżdżają nad Morze Martwe, by rozkoszować się fenomenalnymi widokami, pooddychać nieskazitelnie czystym powietrzem oraz zażyć emocjonującej kąpieli z możliwością bezładnego unoszenia się na tafli wodnej, a nawet siedzenia i czytania książki. Region Morza Martwego znany jest na całym świecie z kuracji leczniczych i pobliskich miejsc turystycznych zachęcających do częstych wypraw. Magia Morza Martwego wiąże się z ogromnym zasoleniem akwenu i położeniem ponad 400 m p. p. m. w geologicznym uskoku ciągnącym się na południe Afryki, tworzącym tym samym najniżej położone miejsce na powierzchni globu. Morze Martwe jest generalnie wielkim jeziorem śródlądowym o długości 75 km i szerokości dochodzącej do 18 km. Zasilają je wody rzeki Jordan i kilka strumieni, natomiast wśród pustyń okalających akwen można znaleźć liczne oazy z wodospadami, a także bujną roślinność. Chociaż morze było przed wiekami kilka razy większe, obecnie składa się z dwóch odmiennych basenów, z których basen południowy jest mniejszy i bardziej zasolony. Zbiorniki oddziela półwysep Halaszon zwany „językiem”. W tajemniczej toni można obserwować intensywną krystalizację soli oraz ciekawe formacje solne przypominające góry lodowe. W zbiornikach otoczonych urwiskami i solniskami nie widać śladu życia, niemniej unikalny klimat, dzięki wysokiej zawartości tlenu i mikroelementów, korzystnie wpływa na zdrowie. Turystów przyciągają jak magnes występujące wzdłuż wybrzeża bogate w minerały czarne błota i gorące źródła siarkowe o właściwościach leczniczych, dobrze wpływające na serce, układ nerwowy, skrzela i skórę, łagodząc również objawy artretyzmu, reumatyzmu, bóle stawów czy rozmaite alergie. O doskonałe samopoczucie gości wypoczywających w regionie Morza Martwego dbają świetnie wyposażone i luksusowe centra SPA. Wzdłuż całej linii brzegowej najlepiej jest szukać miejsc z prysznicami, gdyż nie ma specjalnie wydzielonych kąpielisk. Woda ma mulistą konsystencję i pozostawia na ciele osad, dlatego zaraz po wyjściu z morza warto opłukać się czystą wodą.

Wycieczki do Jordanii:

Akaba – niektóre biura turystyczne organizują wycieczki na drugą stronę granicy do Jordanii. Przed wiekami w tym miejscu swoją osadę założyli Edemici, natomiast w późniejszych czasach w okolicy Ejlatu i Akaby król Salomon założył słynny port Ecjon-Geber, z którego wyruszały okręty do Ofiru. W okresie panowania Rzymian kończył się tam szlak Via Traiana Nova wiodący przez Amman do Damaszku. Po dominacji licznych plemion arabskich do miasta zawitali krzyżowcy, a wzniesiona przez nich twierdza Helim była pierwszym miejscem, do którego zawitał słynny Lawrence z Arabii. Współczesna Akaba prezentuje się sympatycznie, przy wybrzeżu wznoszą się luksusowe hotele, w centrum można zrobić zakupy na interesującym targowisku lub miło spędzić czas w kawiarenkach z arabskimi słodyczami.

Petra – to miejsce, gdzie znajdują się ruiny miasta Nabatejczyków w południowo-zachodniej Jordanii. Położona jest w wąskim i pięknym wąwozie As-Sik i słynie z licznych budowli wykutych w skałach. W 2007 roku uznano Petrę za jeden z siedmiu cudów świata. Najważniejszymi budowlami wykutymi w skalach są: Khazneh – zwany też „Skarbcem Faraona” - najsłynniejszy zabytek Petry, który prawdopodobnie był grobowcem któregoś z władców Petry; Deir - „Klasztor”, pochodzący z czasów bizantyjskich, gdzie niegdyś mieścił się klasztor chrześcijański; Grobowiec Sekstusa Floreniusza – rzymskiego namiestnika – jeden z najbardziej znanych zabytków związany z Rzymianami; Wielki zespół Grobowców Królewskich na tzw. Ścianie Królewskiej – obejmujący „Grób Urny”, „Grób Jedwabny”, „Grób Koryncki” czy wielki „Grób Pałacowy”; Góra Mojżesza i Klasztor św. Katarzyny – Wycieczki obejmują wejście na górę, gdzie Mojżesz otrzymał od Boga tablicę z 10 Przykazaniami oraz zwiedzanie klasztoru, który został wybudowany w miejscu, gdzie Mojżesz ujrzał gorejący krzew i został powołany do wyzwolenia Izraelitów. Znajduje się tu bazylika Justyniana z VI w., studnia Mojżesza oraz przepiękna kolekcja ikon.

Wycieczki do Egiptu:

Taba – malownicze miasteczko leżące na pograniczu Egiptu, Izraela, Jordanii i Arabii Saudyjskiej. Jest najdalej na północ wysuniętym kurortem zatoki Akaba i różni się od innych kurortów głównie cudownym widokiem na Góry Synaj. Słoneczna pogoda przez cały rok, złote piaszczyste plaże, lazurowe ciepłe morze z pobliskimi rafami, laguny i wysepki tworzą bajkową wręcz scenerię wypoczynku. Taba znana jest na całym świecie jako wspaniałe miejsce do uprawiania sportów wodnych. Spotkać tu można pasjonatów nurkowania zachwycających się pobliskimi rafami, a silniejszy wiatr przyciąga miłośników windsurfingu. Z portu w Tabie można dostać się małymi statkami na słynną, skalistą Wyspę Faraonów, gdzie znajduje się forteca Salah El-Din – wybudowana w XII w. przez Krzyżowców by chronić pielgrzymów zmierzających z Jerozolimy w kierunku Góry Synaj. Kurort położony jest zaledwie 8 km. od granicy z Izraelem i 108 od Petry, gdzie można udać się na wycieczki fakultatywne. Okolice Taby znane są z cichych, malowniczych plaż i lagun, gdzie znajduje się ponad 20 centrów nurkowych. Najpopularniejsze to: Fjord, Sun Pool, Marsa El Muqabila, Napoleon Reef, Ras Burka, Devil's Head.

Kair – stolica i największe miasto Egiptu, w którym mieszka ponad 6,5 mln mieszkańców. Ze względu na fakt, że jest to największe miasto Afryki i Bliskiego Wschodu, a także największy ośrodek świata islamskiego często nazywany jest „Matką Świata” czy „Miastem tysiąca minaretów”. Położony jest po obu stronach Nilu, który od starożytności uważany był za rzekę życia. Najstarsza dzielnica Kairu znajduje się na wschodnim brzegu rzeki i właśnie tam znajduje się najwięcej starych zabytków. Zachodnie dzielnice zbudowane zostały w XIX w. wg wzorców zachodnioeuropejskich i cechują je szerokie aleje, zieleń i otwarte przestrzenie. Mieści się tu większość biur i budynków rządowych. Będąc w Kairze warto udać się do Muzeum Starożytności, Wielkiego Meczetu Alabastrowego, cytadeli Kairskiej czy zobaczyć starochrześcijańską Dzielnice Koptyjską. Na lewym brzegu Nilu znajduje się również Giza, na zachód od której mieszczą się najważniejsze zabytki Egiptu – piramidy i Sfinks.

Najczęściej Zadawane Pytania

Kiedy najlepiej wybrać się do Południowego Izraela?
Południowy Izrael najlepiej zwiedza się w maju i wrześniu, kiedy panujące upały się są aż tak uciążliwe jak w pozostałych miesiącach wakacyjnych, temperatura jest wtedy do zaakceptowania i sprzyja wycieczkom. Warto pamiętać, że w okresie licznych izraelskich świąt ceny są nieco wyższe, dlatego dobrym miesiące na wyprawę jest styczeń.

Jaka waluta obowiązuje w Izraelu i jakie są orientacyjne ceny?
Walutą Izraela jest nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel =100 agorot. Ceny mogą się różnić zależnie od miasta, restauracji i poziomu konkurencji jaka występuje w poszczególnym miejscu. Warto także pamiętać, że za towary i usługi płaci się więcej w okolicach wielkich świąt żydowskich.

Gdzie i jakie pamiątki kupić w Południowym Izraelu?
Dobrym miejscem na robienie zakupów są deptaki małych miast, gdzie w witrynach sklepowych można wypatrzyć interesujące pamiątki.

Cenną pamiątką przywiezioną z Izraela są przedmioty mineralne wykonane z mułu Morza Martwego, luksusowa biżuteria, brylanty, eleganckie futra i orientalne dywany. W wielu sklepach można trafić na wyszukane wyroby ze srebra, miedzi i skóry, hafty oraz ceramikę, szczególnie ormiańską. Uwagę turystów przyciągają fajki wodne oraz misternie wykonane dzbanki, filiżanki i talerzyki. Nie ma problemu ze znalezieniem figurek z drewna oliwkowego i wyrobów z ręcznie dmuchanego szkła, za którymi najlepiej rozglądać się na targowiskach. Religijni turyści z pewnością zainteresują się tradycyjnym rękodziełem sakralnym i judaiką od takich przedmiotów jak menory, świeczniki i mezuzy, po tkaniny ścienne i rzeźby przedstawiające sceny religijne oraz jarmułki, szale modlitewne i pojemniki na kadzidło. Wiele ciekawych przedmiotów można znaleźć u handlarzy antykami, interesujące jest także niebieskie szkło z Hebronu. Turyści chętnie kupują suszone, aromatyczne przyprawy, gdyż są łatwe w transporcie i dobrze się przechowują. Z Izraela można wrócić z wygodnych, oryginalnych sandałach. Targowanie się jest tradycją, ale tylko wtedy, gdy turyście naprawdę zależy na poszukiwanym towarze.

Jaki czas obowiązuje w Izraelu?
W Izraelu do czasu polskiego dodajemy 1 godzinę.

Jak poruszać się po Południowym Izraelu?
Jednym z popularniejszych środków lokomocji są autobusy państwowej firmy, którymi szybko i wygodnie można podróżować po kraju. Dobrze prosperujące koleje państwowe, korzystające ze zmodernizowanych składów mogą być alternatywą dla autobusów, zwłaszcza, że ceny przejazdu są porównywalne. Na drogach można zobaczyć zbiorowe taksówki „szerut”, czyli mikrobusy kursujące na wybranych trasach. Połączenia lotnicze nie należą do najtańszych, ale bez problemu linami krajowymi można przemieszczać się między Tel Awiwem, Jerozolimą, Hajfą, Rosh Pinna i Eljatem.

Z głębi kraju do Ejlatu prowadzą przez środek pustyni dwie drogi, jedna z Tel Awiwu i Beer Szewy, a druga z Jerozolimy wzdłuż granicy jordańskiej, obok Morza Martwego. Są to niezwykle malownicze, chociaż nużące w podróży trasy.

Informacje na znakach drogowych mogą pojawiać się w językach: angielskim, hebrajskim i arabskim, na drogach obowiązuje ruch prawostronny, a żeby wypożyczyć samochód trzeba mieć ukończone 21 lat i posiadać kartę kredytową znanej sieci. Wypożyczonym samochodem nie można wjeżdżać na teren Zachodniego Brzegu Jordanu oraz do Strefy Gazy. Izraelskie władze honorują polskie i międzynarodowe prawo jazdy przez 90 dni od daty wjazdu, natomiast po przekroczeniu tego okresu trzeba uzyskać stosowne dokumenty. Osoby wjeżdżające na teren Izraela własnymi samochodami powinny posiadać „zieloną kartę”.

Należy pamiętać, że poruszanie po kraju w czasie trwania Szabatu jest znacznie utrudnione, natomiast ruch samochodowy i motocyklowy całkowicie ustaje w święto Jom Kipur obowiązujące zgodnie z ruchomym kalendarzem żydowskim.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Centrum komunikacyjnym jest stolica regionu Beer Szewa, która spośród wszystkich miejsc na pustyni ma najlepsze połączenia z resztą kraju. Z miasta na południe regionu, do Ejlatu i doliny Arawa prowadzą dwie drogi krajowe po których kursują liczne autobusy. Dobre połączenia kolejowe funkcjonują na trasach do Tel Awiwu i Dimony.

Jakie plaże są w Południowym Izraelu?
Najlepsze plaże znajdują się w kurorcie Aszdod i są to szerokie, piaszczyste pasy wybrzeża z ustawionymi w niektórych miejscach namiotami krytymi strzechą, chroniącą przed promieniami słonecznymi. Szerokie plaże z drobnym piaskiem, w niektórych miejscach osłonięte od morza falaochronami, są również atutem kurortu Aszkelon.

Przy hotelach wyższej kategorii lub w wybranych kurortach plaża jest usypywana sztucznie lub znacznie różni się od typowych plaż miejskich, dlatego wybierając kurort i hotel warto upewnić się do jakiej plaży będziemy mieć dostęp.

Jakie są ograniczenia celne w Izraelu?
Do Izraela można wwieźć w gotówce środki finansowe w dowolnej walucie, nie przekraczające 80 tys. szekli. Przepisy celne nie pozwalają wwozić żywności, roślin i chemikaliów. Ograniczeniom podlega także wwóz i wywóz zwierząt (w tym domowych), objęty przepisami międzynarodowymi. Zakaz obejmuje posiadanie stylizowanych monet, matryc do ich produkcji, oraz urządzeń i automatów do gier hazardowych. Ponadto można wwieźć alkohol do 2 l poniżej 40% i 1 l powyżej 40%, papierosy (400 szt.) i perfumy (250 ml). Obowiązuje całkowity zakaz wwożenia narkotyków.

Jakie dokumenty potrzebne są w razie konieczności skorzystania z służby zdrowia w Izraelu?
Usługi medyczne charakteryzują się wysokim standardem i opierają na lecznictwie prywatnym, dlatego należy pamiętać, że ubezpieczenie i usługi medyczne są w Izraelu kosztowne. Zaleca się zatem wykupienie w Polsce stosownego ubezpieczenia (polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są uznawane) opiewającego na kwotę nie mniejszą niż 100 tys. Euro., aby w przypadku choroby odzyskać koszty poniesione za leczenie.

Wymagane są ubezpieczenie komunikacyjne, a osoby wjeżdżające na teren kraju pojazdami mechanicznymi powinny posiadać „zieloną kartę”.

Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach, przestrzegać podstawowych zasad higieny oraz zwracać uwagę na warunki w jakich przygotowuje się i przechowuje jedzenie. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, gdyż woda z kranu nie zawsze jest zdatna do picia. Koniecznie trzeba pić dużą ilość wody, gdyż niska wilgotność powietrza może szybko odwodnić organizm.

Szczepienia ochronne nie są wymagane, niemniej w niektórych krajach istnieją zagrożenia sanitarno-epidemiologicznych, dlatego przed wyjazdem warto sprawdzić czy szczepienia nie są zalecane sezonowo i profilaktycznie zaszczepić się przed wskazanymi chorobami. Poszczególne zalecenia sanitarne pozwalające uniknąć zachorowania na różne choroby dostępne są na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Ważne informacje MSZ

Dokumentem uprawniającym do wjazdu i wyjazdu z Izraela jest paszport ważny przynajmniej 6 miesięcy. Na terenie Izraela bez wiz można przebywać 90 dni. O wjeździe na terytorium kraju decydują służby graniczne. Warto pamiętać, iż na teren Izraela nie można wjechać po wcześniejszej wizycie w niektórych krajach arabskich. Ten sam zapis obowiązuje w drugą stronę. Istnieje jednak możliwość poproszenia urzędnika w Izraelu o niestemplowanie paszportu przy przylocie i wylocie w celu otrzymania na osobnej karcie tzw. „flying viza”, dzięki której będzie można wjechać bez problemu do Izraela po wcześniejszym pobycie w krajach arabskich. Przekroczenie dozwolonego okresu pobytu, który wcześniej został określony stemplem w paszporcie, może być uznane za pobyt nielegalny, co przeważnie skutkuje aresztem i odmową wjazdu przy kolejnych wizytach. Należy również pamiętać, że ruch osobowy pomiędzy terytorium Izraela a terytoriami będącymi w kompetencji Palestyńskiej Władzy Narodowej bywa całkowicie wstrzymany przez izraelskie władze wojskowe, dlatego przed wyjazdem należy dokładnie zapoznać się z bieżącą sytuacją polityczną. Nie ma obowiązku meldunkowego, natomiast ze względu na uliczne kontrole izraelskich służb imigracyjnych i policji, należy stale mieć przy sobie dokumenty podróży.

Szczegółowe i aktualne informacje można znaleźć na stronie MSZ: www.msz.gov.pl lub na stronie ambasady polskiej w Tel Awiw www.telavivpl.org

Adresy polskich placówek konsularnych:

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Państwie Izrael
Izrael, Tel Awiw, Soutine 16, 64684
Tel.: +97 237253111 Faks: +97 235237806
telaviv.amb.sekretariat@msz.gov.pl
www.telavivpl.org

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Instytut Polski w Tel Awiwie
Izrael, Tel Awiw, Weizmann 4, 64239
Tel.: +97236962053 Tel.: +97236962059 Faks: +97236962064
secretary@polishinstitute.org.il
www.polishinstitiute.org.il

Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Beer Shevie
Izrael, Beer Sheva, 14 Shenkar St., POB 2196, 46-120 Herzlia Pituach
Tel.: +972 99579997 Tel. dyżurny: +972 546618906 Faks: +972 99507061
jack@fliderbaum.com jack@beldor.com

Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Jerozolimie
Izrael, Jerozolima, 27, Jabotynsky St., 92-141

Północny Izrael

Samaria

Strefa Gazy

Tel Aviv

Wzgórza Golan

Izrael: Centralny Izrael , Ejlat , Hajfa , Jerozolima , Judea , Morze Martwe , Południowy Izrael , Północny Izrael , Samaria , Strefa Gazy , Tel Aviv , Wzgórza Golan

Wybierz region Centralny Izrael , Ejlat , Hajfa , Jerozolima , Judea , Morze Martwe , Południowy Izrael , Północny Izrael , Samaria , Strefa Gazy , Tel Aviv , Wzgórza Golan